کاربردهای متعدد در ساختمان سازی ، اتومبیل سازی و حتی لوازم پزشکی مس را به یکی از پر مصرف ترین فلزات در دنیا تبدیل کند. شیلی به عنوان بزرگترین تولیدکننده مس و چین بزرگترین مصرف کننده آن شناخته می شوند. بنابر این به نظر می رسد برای ارائه یک تحلیل دقیق و مناسب از مس باید شرایط اقتصادی این دو کشور به ویژه چین را مورد بررسی قرار داد.
قیمت مس در چهار سال اخیر روند افزایشی داشته و از ۵۶۶۰ دلار در انتهای سال ۲۰۱۶ ، به ۶۰۷۰ دلار در پایان سال ۲۰۱۹ رسید و اکنون در نیمه دوم ۲۰۲۰ به نزدیکی ۶۸۰۰ دلار در هر تن رسیده است که رشد بیش از ۷ درصدی قیمت طی یک سال اخیر را نشان می دهد . در ادامه به مهمترین دلایل این افزایش قیمت می پردازیم.
گذشته از رشد تقاضای فیزیکی درسال های اخیر به دلیل افزایش کاربرد مس در صنایع مختلف ، شرایط سیاسی و اقتصادی و تغییرات فضای تجارت جهانی هم بر این رشد تاثیرگذار بوده است، به گونه ای که با شروع تنش های سیاسی و تجاری بین چین و آمریکا شاهد عقب گرد قیمت فلزات پایه بودیم. در مقابل این موضوع، کاهش ارزش دلار در برابر سایر ارزها سبب افزایش تقاضا و رشد قیمت مس و سایر کامودیتی ها شد.
چین بزرگترین متقاضی مس است و حدود ۵۰ درصد از کل تقاضای بازار را به خود اختصاص می دهد. بنابراین بررسی آمارهای اقتصادی این کشور یکی از مهمترین فاکتور های پیش بینی قیمت می باشد. با شیوع بیماری کرونا، اقتصاد چین وارد فاز جدیدی شد و رکود کم سابقه ای بر بازار های این کشور سایه انداخت؛ به طوری که شاهد افت ۶.۸ درصدی تولید ناخالص داخلی این کشور در سه ماه ابتدایی بودیم. هرچند با کنترل نسبی فراگیری این ویروس، برنامه های حمایتی چین از اقتصاد در قالب طرح های توسعه زیرساختی تعریف شده و شاهد بازگشت تقاضا به بازار ها بودیم. علی رغم افت و خیز قیمت در سال گذشته، برآیند نوسانات قیمتی مس در این مدت مثبت و افزایشی بوده است.
داده های مربوط به شاخص های خرید مدیران (PMI) کشورهای مختلف نظیر چین و آمریکا نشان می دهند که در ماه آپریل و با بازگشایی کارخانه ها و مراکز تولیدی شاهد افزایش مجدد میزان تقاضا برای مس بوده ایم. این در حالی است که گسسته شدن زنجیره تأمین امریکا و اروپا به دلیل محدودیت های ناشی از اعمال قرنطینه پس از شیوع کرونا سبب شد تا شاخص PMI مصرف کنندگان جهانی مس ، از ۴۸.۹ در مارچ به ۴۳.۱ در ماه آپریل برسد که کمترین میزان ثبت شده از مارچ ۲۰۰۹ (یازده سال اخیر) می باشد.
در کنار سرمایه گذاری قابل توجه دولت چین برای گسترش زیرساخت های کشور همچون احداث فرودگاه های جدید و یا نوسازی جاده ها و مسیرها، افزایش تولید سیستم های الکترونیکی و استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر همچون برق و جایگزینی آن با سوخت فسیلی، موج بزرگی از تقاضا برای مس در جهان به وجود آورده است.
در کنار تاثیرات منفی شیوع ویروس کرونا بر بازار و محدود شدن میزان استخراج و تولید در پرو و استرالیا، اعتصاب کارگران در شیلی و بروز ناآرامی های اجتماعی در این کشور قیمت مس را تحت فشار بیشتری قرار داد. طبق پیش بینی های Codelco یکی از بزرگترین شرکت های استخراج و تصفیه مس در شیلی، در بلند مدت می توان انتظار کسری ۵ میلیون تنی در سمت عرضه مس را داشت و تنها زمانی می توان امید به پوشش فاصله عرضه و تقاضا را داشت که امکان استفاده و بهره برداری از منابع و ظرفیت های بالقوه فعلی وجود داشته باشد.
پیش بینی قیمت مس
سوابق و داده های تاریخی نشان می دهد بهای جهانی مس هیچ گاه به کمتر از ۹۰ درصد هزینه های تولید آن نرسیده است و بنابر این افزایش هزینه های تولید هم می تواند منجر به بالا رفتن قیمت ها شود. موسسه ANZ پیش بینی قیمت مس برای ادامه سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به شرح زیر ارائه کرده است:
جدول شماره ۱. پیش بینی قیمت مس برای یکسال آینده-مؤسسه ANZ
نمودار شماره ۱
طبق جدول شماره ۱ و نمودار شماره ۱، در حالی که این نشریه بهای هر تن مس را برای سال ۲۰۲۱ در سطح ۶۸۰۰ دلار برآورد کرده بود، رشد تقاضا سبب شده تا در حال حاضر قیمت در نزدیکی این سطح قرار بگیرد. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این روند صعودی ادامه خواهد یافت.
مؤسسه تحلیلی MARKIT به نقل از دیوید اوون نوشت : ” شاخص PMI مس در حالی به سطح ۴۹ در ژوئن۲۰۲۰ رسید که بالاترین میزان از ابتدای سال می باشد، فضای کلی تقاضا در بازار برای مس بر اثر بحران کرونا تحت فشار قرار گرفته است. وی افزود هرچند که دولت ها موفق به کنترل نسبی شرایط شده اند و آمریکا هم برای اولین بار از ابتدای سال جاری (از فوریه) موفق به ثبت آمار صعودی از میزان تقاضای مس شده است، اما کماکان شاهد افت شدید در میزان سفارشات ثبت شده جهانی هستیم که به معنی عدم آمادگی کسب و کارها برای بازگشت به شرایط عادی قبل از بحران کرونا است.”
نمودار قیمتی مس در یک سال گذشته
نمودار شماره۲
بر اساس آخرین شماره نشریه APEX ، پیش بینی مؤسسات بزرگ دنیا از قمیت مس برای سه ماهه چهارم ۲۰۲۰ و پنج سال آینده به شرح زیر است:
جدول شماره۲
براساس این برآوردها، روند حاکم بر قیمت های جهانی برای سه ماهه دوم و سوم سال ۲۰۲۰ و بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ صعودی است که با توجه به قیمت فعلی مس در بازارهای جهانی می توان گفت اغلب پیش بینی های صورت گرفته در این جدول محتاطانه بوده و ادامه رشد قیمت می تواند ارقام برآورد شده برای سال ۲۰۲۱ و سنوات آتی را پیش از موعد محقق سازد.
با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد جهانی، داده های مربوط به کشورهایی نظیر چین و آمریکا به عنوان بزرگترین رهبران اقتصادی و البته افزایش امیدواری نسبت به کنترل شیوع بیماری کرونا، ادامه رشد تقاضا در بازارهای بین المللی برای مس مورد انتظار است و می توان شاهد رشد قیمت فلز سرخ باشیم.
در مورد تأثیر این افزایش قیمت بر شرکت های داخلی، می توان گفت رشد قیمت جهانی مس و البته افزایش قیمت دلار در بازار داخلی بر درآمد حاصل از فروش صادراتی شرکت هایی نظیر شرکت ملی مس (به عنوان یکی از بزرگ ترین شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس تهران) و سودآوری حاصل از فروش تاثیر مثبت به سزایی دارد.